ဒြန္ကင္းမဲန္း ( မတ္၊ ၃၁၊ ၁၉၁၁ )- ( ေမ၊ ၁၂၊ ၂၀၀၀ )

ဒြန္ကင္းမဲန္း ( မတ္၊ ၃၁၊ ၁၉၁၁ )- ( ေမ၊ ၁၂၊ ၂၀၀၀ ) 

ဒြန္ကင္းမဲန္း ကို ၁၉၁၁ မွာကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ေအာကၠလဲန္း မွာေမြးဖြားတယ္ ငါးႏွစ္သားအ႐ြယ္မွာမိဘေတြနဲ႔အတူ ေဟာင္ေကာင္မွာ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္တယ္။ အဲ့ဒီမွာေနထိုင္စဥ္အတြင္း ငယ္စဥ္ဘဝကပင္ ႐ိုးရာတ႐ုပ္ပန္းခ်ီအႏုပညာအပါအဝင္ တ႐ုပ္စာေရးနည္း၊ ေရေဆးေရးဆြဲနည္းမ်ားကို သင္ယူခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီကန္တုန္ အႏုုပညာေက်ာင္းက ဆရာကသူ႕ကို “King- man” လို႔ နာမည္ေပးခဲ့တယ္၊ အဓိပါယ္က “scenery-composition” တဲ့။ ေနာက္ပိုင္း Lingnan Academy မွာ ဆီေဆးေရးဆြဲနည္း၊ ဥေရာပ နဲ႔ အေနာက္တိုင္းပန္းခ်ီအႏုုပညာေတြကိုုတက္ေရာက္သင္ၾကားဆည္းပုူးခြင့္ရရွိခဲ့တယ္။

အသက္၁၈ႏွစ္မွာ အေမရိကန္ျပည္ကိုျပန္လာခဲ့တယ္၊ မိန္းမရခါစဇနီး Janice Wong နဲ႔အတူ မိသားစုဘဝကိုတည္ေဆာက္စဥ္
၁၉၂၉ မဟာစီပြားပ်က္ကပ္ႀကီးနဲ႔ ႀကံဳရကာ အနုပညာနယ္ထဲသို႔ဝင္ေရာက္ရန္ေစာင့္ဆိုင္းရင္း ပန္းေဆးစက္လုပ္သား၊ သတင္းစာပို႔သူ၊ ေပ်ာ္ပြဲစားရံုမန္ေနဂ်ာနဲ႔ အနုပညာအလုပ္မ်ိးစံုလုပ္ကိုင္ကာသူ့မိသားစုကိုေထာက္ပံ့ခဲ့သည္။

“ ငါ အရာအားလံုးကိုမေရးဆြဲႏိႈင္ခဲ့ဘူး၊ အဲဒါဟာ ဆီေဆးကိုပဲအသံုးျပဳေရးဆြဲေနတာေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိႈင္တယ္” လို႔ သူ႕ရဲ႕ ပထမဦးဆံုးပန္းခ်ီနည္းျပဆရာေျပာခဲ့ဘူးတဲ့စကားတခြန္းေၾကာင့္ သူပန္းခ်ီစေရးေတာ့ေရေဆးမီဒီယံကို သီးသန္႔ေရြးခ်ယ္ေစဖို႔အေထာက္အကူျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း သူေျပာဘူးတယ္၊။ဘဝတေလွ်ာက္လံုုးလည္းေရေဆးကိုသာ ခံုမင္ျမတ္ႏိုးစြာအသံုးျပဳေရးဆြဲသြားခဲ့ပါတယ္။ 

၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူ႕ဘဝအေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္ ေဟာလီဝုုဒ္ဒါထရိုက္တာ ဂ်ိန္းစ္ေဝါင္းက “ဒြန္ကင္းမဲန္း” ဆိုတဲ့
႐ုပ္ရွင္ကားပိုင္းတိုေလးကိုျဖန္ခ်ိခဲ့တယ္။ ဇနီးျဖစ္သူ ကြယ္လြန္သြားတယ္။
ယဥ္ေက်းမႈဖလွယ္ေရးအစီအစဥ္နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈသံအျဖစ္ၿမိဳ႕ ႀကီးမ်ားကိုသြားေရာက္ႏႈိင္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ၿမိဳ႕ ႀကီးမ်ားရဲ႕ ထင္ရွားေသာေနရာမ်ားကို ပန္းခ်ီေရးဆြဲခဲ့တယ္။ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ ပညာေပးေဟာေျပာမႈေတြ အမ်ားအျပားလႈပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၈ ဝန္းက်င္တဝိႈက္မွာေတာ့ နယူးေယာ့၊ ပါရီ၊ အဂၤလန္တို႔မွာ သူ႔ဂုုဏ္သတင္းဟာ အထူးေက်ာ္ၾကားထင္ရွားခဲ့ပါတယ္။၁၉၆၀လြန္ႏွစ္ေတြမွာ The World of Suzie Wong (1960), Flower Drum Song (1961), 55 Days in Peking (1963), Sand Pebbles (1966) ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ကားေတြရဲ႕ အဖြင့္စာတန္းထိုးေနာက္ခံပန္းခ်ီမ်ား ေရးဆြဲခဲ့တယ္။

၁၉၆၀ခုႏွစ္မွာ ကမၻာအႏွံ႔ ခရီးေတြထြက္ခဲ့တယ္၊ ဒြန္ရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ေရးဟန္က အေရွ႕တိုင္းနဲ႔ အေနာက္တိုင္းေရးဟန္ေတြေပါင္းစပ္ထားတာျဖစ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစည္းဖလွယ္ေရးအစီအစဥ္ေတြ
အတြက္တန္ဖိုးႀကီးမားလွပါတယ္၊ ေဖၚကြ်န္း၊ လိုက္ဖ္၊ စတာေဒးရီဗ်ဴးစတဲ့အေမရိကန္ထုတ္မဂၢဇင္းေတြ၊ အိုလံပစ္၊ ပဲန္အဲန္ေလေၾကာင္းပိုစတာေတြမွာလည္း ဒြန္ရဲ႕လက္ရာေတြဖံုးလႊမ္းလာခဲ့တယ္။ 

၁၉၇၂ ခုႏွစ္က သမၼတနစ္ကဆင္ရဲ႕ သမိုင္းဝင္အလည္အပတ္ခရီးစဥ္အျဖစ္တရုပ္ႏိုင္ငံကိုသြားေရာက္ခဲ့အၿပီးမွာ တရုပ္နဲ႔ အေမရိကန္ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကားဆက္ဆံေရးပူေႏြးလာခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၁သံတမန္အဆက္အဆံ ျပန္လည္ရရွိခ်ိန္မွာေတာ့ ပထမဦးဆံုးအေမရိကန္ပန္းခ်ီအႏုုပညာရွင္အေနနဲ႔ ဒြန္ရဲ႕ တကိုယ္ေတာ္ပန္းခ်ီျပပြဲကို တရုပ္ျပည္မွာ က်င္းပႏိႈင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီျပပြဲကိုလူေပါင္းတသိန္းထက္မနဲ ၾကည့္ရႈအားေပးခဲ့ၾကတယ္၊
တရုပ္မီဒီယာေတြရဲ႕ အေရးပါတဲ့ ခ်ီးက်ဴးမႈေတြကိုလည္းလက္ခံရရွိခဲ့တယ္။

၁၉၆၉ ခုႏွစ္ကစၿပီး ႏွစ္ေပါင္း၂၀ေလာက္မယ္စၾကၤာဝဠာ ၿပိဳင္ပြဲဒိုင္အျဖစ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းမွာလည္းထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ဒြန္ရဲ႕ အႀကိဳက္ႏွစ္သက္ဆံုး ၿမိဳ႕ ႀကီးမ်ားကိုပန္းခ်ီေရးဆြဲျခင္းဘာသာရပ္အတြက္ အေမရိကန္ႏိုင္အႏံွ႔အျပားနဲ႔ ျမန္မာျပည္အပါအဝင္ ကမၻာရပ္ရပ္ကိုသြားခဲ့တဲ့ရီးစဥ္ေတြဟာ မ်ားစြာအေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။ 

ဒြန္ကင္းမဲန္းရဲ႕ ပန္းခ်ီကားေတြကိုၾကည့္မယ္ရင္ တႏွစ္ၿပီးတႏွစ္သူ႕ရဲ႕ ကြ်မ္းက်င္မႈနဲ႔ေရးဟန္ေတြဟာ ထင္ရွားျပတ္သားစြာ
ေျပာင္းလဲလာတာကိုေတြ႕ ျမင္ႏိႈင္မွာပါ။ အေစာပိုင္းသရုပ္မွန္လက္ရာေတြကေန ေႏွာင္းပိုင္းကာလ လက္ရာေတြမွာေတာ့
သူ႕ရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးအျမင္နဲ႔ ဟာသအျမင္ေတြေရာျပြန္းေနတဲ့ ဇာတ္ေကာင္နဲ႔ သေကၤတမ်ား လူမ်ားျမိဳ႕ ျပပံုရိပ္မ်ားကိုု
ေတာက္ပတဲ့ေဆးေရာင္မ်ားနဲ႔ ဒီဇိုင္းသေဘာေတြ abstractions ဆန္ဆန္ေရးခ်က္ေတြဟာ ကမၻာႀကီးအတြက္ထားရစ္ခဲ့တဲ့
သူ႕ရဲ႕အေကာင္းဆံုုးအေမြအႏွစ္ရတနာေတြေပါ့ ။

သန္းေဌးေမာင္
စက္တင္ဘာ၊ ၁၇၊၂၀၁၇